Wat is het ego?

Wat is het ego en hoe werkt het ego? Hoe herken je een groot ego en heb je het nodig om te kunnen overleven in deze wereld? Een beetje ego is gezond wordt gezegd. Maar is dat echt zo? Wat als het de kwaliteit van je leven blokkeert?

Wat is het ego?

Letterlijk vertaald uit het Latijn betekent ego niet meer dan ‘het zelf; dat wat voelt, handelt of denkt’. Het is datgene dat ‘ik’ zegt. In de loop van de eeuwen heeft het woord een steeds negatievere lading gekregen. Daar waar het woord ego gebruikt wordt, is meestal sprake van ‘toxisch ego’. Een egoïst is iemand die alleen aan zichzelf denkt.

Ego is het beeld dat we hebben van ons zelf, ons zelfbeeld, dat bepaald wordt door de rollen die we spelen en de overtuigingen die we hebben over onszelf. Dat zelfbeeld is bij veel mensen beperkt, we weten niet meer goed wie we zijn. Het gezonde zelfbeeld is daardoor vervangen door een teveel of te weinig zelfbeeld. Om het in dit artikel eenvoudig te houden, gebruiken we het woord ego voor het valse zelfbeeld.

Het ego is alles wat je denkt wie je bent of denkt wie je moet zijn. Meestal komen wie je denkt dat je bent en wie je werkelijk bent niet overeen. Hoe groter de kloof tussen wie je denkt te zijn en wie je werkelijk bent, hoe groter het ego. Kortom, het is een gat in je geest. Een leegte waar geen licht schijnt. Dat wordt je schaduwkant.

Hoe herken je een groot ego?

Het is gemakkelijk om een groot ego te herkennen. Iemand met teveel zelfbeeld, iemand die vol van zichzelf is, de narcist die zichzelf geweldig vindt. Iemand met een groot ego is arrogant, speelt de baas, weet en ziet het beter, heeft kritiek op de ander, eist waardering etc.

Het grote ego is een compensatie voor het gat dat is ontstaan tussen wie je denkt dat je bent en wie je werkelijk bent. Hoe groter dat gat, hoe groter het masker waarmee dat gat verhuld moet worden. Een groot masker is compensatiegedrag voor het verlies van zelfbewustzijn. Overigens is het grote ego niet alleen de macho in de zaal, het kan zich ook manifesteren in please-gedrag, de reddende engel of de helper.

Het ongezonde zelfbeeld gaat veel dieper dan het grote ego en eigenlijk hebben we allemaal last van ons eigen ego-masker. Met schaduwwerk van The Art of Shadow maken we je bewust van dit masker wat vaak niet meer is dan een idee, een overtuiging van wat je bent.

Hoe kun je het nog meer herkennen?

Bij The Art of Shadow spelen we met de maskers en de schaduw om precies het ego in beeld te krijgen. We hebben onze methode speels opgezet zodat je ook compassie kunt opbrengen voor jezelf. Want het zal zichzelf verdedigen.

Het (toxische) ego:

• voelt geen liefde
• kent geen genade
• komt door de deur van vergelijking, competitie en kritiek
• wil laten zien dat wat je doet beter is dan wat anderen doen
• kan niet waarderen
• is onwetendheid
• vergelijkt jouw waarden met die van anderen
• heeft verwachtingen, wat de grootste valkuil is in relaties
• is niet gebaseerd op waarden
• kan geen correctie ontvangen, alleen correctie geven
• inspecteert anderen, zelfrespect corrigeert zichzelf
• is uiterlijk erg krachtig, maar innerlijk kwetsbaar
• maakt het moeilijk om relaties aan te gaan op basis van liefde

Waarom wil ik vrij zijn van ego?

Nogmaals, een zelfbeeld heb je altijd nodig om te kunnen functioneren. Als je de rol van belastingadviseur speelt, dan moet je je ook zo gedragen. Het is echter niet de belastingadviseur die je bent, of een ander beroep, het is jouw zelf die de rol speelt van dat beroep. De ellende begint pas als we denken dat we alleen maar die rol zijn. Je identificeert je dan met de rol die je speelt. Als je dan je baan verliest, verlies je ook je zelfbeeld. Schaamte door baanverlies leidt vaak tot depressie. Je weet dan even niet meer wie je bent.

Als we zeggen ‘vrij zijn van ego’ betekent dat vrij zijn van het beperkte of valse zelfbeeld. Een zuiver zelfbeeld is jezelf 100% zien zoals je werkelijk bent. Het is het omarmen van je schaduwkant zodat het masker losgelaten kan worden. Het is een volkomen bewustzijn van wie je bent.

Authenticiteit, zuiverheid, puurheid zijn synoniemen voor vrij zijn van ego. Het is het pure zijn, de diamant in jou, de ultieme innerlijke vrijheid. Kun je dan nog wel functioneren vraag je je misschien af? Ja wij denken van wel. Je zult alles intenser ervaren, meer in het nu leven, meer synchroniciteit ervaren en minder verstrikt raken in de rollen die je speelt. Je bent dan onthecht van de rollen die je speelt.

Wat komt er in de plaats?

Het tegenovergestelde van ego is liefde, zelfrespect en nederigheid. Niet de gespeelde nederigheid, die gelijk staat aan ego maar de nederigheid die zichzelf waardeert en geen drang heeft om het te bewijzen. Vanuit deze ruimte komt creativiteit. In echte nederigheid is er niet eens het gevoel dat je niet goed genoeg bent, want daarover oordelen is ego op zich. De totale misvatting over wie we werkelijk zijn, voedt de onbalans van ons zelfbeeld met narcisme aan de ene kant van het spectrum en depressie aan de andere kant. Gezonde ik-kracht is zelfbewustzijn, gesymboliseerd door het derde chakra, de zonnevlecht.

Introspectie, meditatie, schaduwwerk zijn bij uitstek methodes om vrij te worden van ego. Maar als je van plan bent om je emmer met ego te legen, is het logisch om die emmer te vullen met goede dingen. De zuivere kern van ieder mens zijn:

• liefde
• vrede
• blijheid
• stilte
• wijsheid

In ego is er altijd innerlijke dualiteit, innerlijke verdeeldheid tussen de diverse maskers die je draagt.

Hoe herken je een persoon met minder of nauwelijks ego?

Iedereen heeft bovenstaande kwaliteiten, jong of oud. Dit is wie we echt zijn. Het is ons zuivere ik. In meditatie kun je je concentreren op stilte of vrede en jezelf visualiseren als compleet, rustig en liefdevol.

Een persoon met een klein ego zal minder van streek raken als ze worden bekritiseerd of niet slagen in hun carrière. Als je de kwaliteiten van mensen begint op te merken in plaats van hun gebreken en geniet van hun succes in het leven en niet jaloers bent, dan heb je minder last van ego. Je voelt je minder boos of geïrriteerd in het verkeer als je op anderen moet wachten, minder geïrriteerd in het algemeen en je gaat steeds meer genieten van je eigen gezelschap. Zonder ego komt alles in een flow.